- Już rozumiem, dlaczego porównuje się Bydgoszcz do Wenecji - mówił Mariusz Ścisło, prezes Stowarzyszenia Architektów Polskich, gdy przyjechał nad Brdę. - W XIX w., gdy niemieckie wpływy były silne, a sąsiedztwo bardziej znaczące, być może uzasadnione było porównywanie miasta do Berlina. Dziś tej berlińskości nie czuć. Bydgoszczy udało się zachować ludzką skalę, skalę pieszego. To, co ją naprawdę wyróżnia - to woda.
Woda - to przede wszystkim pięknie wijąca się przez miasto, przecinająca śródmieście Brda. Ale to także Wisła, która zakręca przy wschodnich rubieżach Bydgoszczy. I kanał - najstarszy czynny śródlądowy kanał w Polsce. Jak udało nam się to wszystko wykorzystać? Co wzbudza w kraju największy podziw?
Pierwszym budynkiem, który zwrócił oczy nie tylko bydgoszczan na Brdę, była siedziba BRE Banku. Zbudowany w 1999 r., stylizowany na spichrze bank szybko zdobył rozgłos i uznanie w kraju. Okrzyknięto go najlepszą budowlą lat 90. Szklany spichrz stanął w sąsiedztwie tych zabytkowych, z pruskiego muru. I zyskał miano ikony miasta, mimo że stał wówczas przy nieodnowionych jeszcze bulwarach, a miasto dopiero planowało z impetem do rzeki się zwrócić. Plany były jednak wciąż na papierze.
- Ale już wtedy, w połowie lat 90., jako przyjezdny, miałem poczucie, że nadbrzeże jest gotowe i czeka na ludzi - mówi Włodzimierz Mucha, współautor (z Andrzejem Bulandą) budynku BRE Banku. - Pamiętam kluby działające nad rzeką, ludzi na łódkach, kajakach. Miałem poczucie, że wystarczy wyjść z domu, wsiąść na statek.
Okolice Brdy wciąż się zmieniają. Miasto pompuje w nie olbrzymie pieniądze. Zakończyła się rewitalizacja części bulwarów i nabrzeży (42 tys. metrów kwadratowych, koszt: 22 mln zł). Są nowe chodniki, ścieżki rowerowe, ale też skatepark, plac zabaw, fontanna. Rewitalizacja kolejnych fragmentów bulwarów jest już szczegółowo zaplanowana.
Największa rewolucja przetoczyła się jednak przez Wyspę Młyńską. Te 6,5 ha w ostatnich kilkunastu latach zmieniły się nie do poznania. Jeszcze w latach 90. wyspa była porośnięta chaszczami i przyciągała głównie miłośników niezbyt drogich alkoholi. Po zmroku zapuszczali się tu tylko co odważniejsi. Rewitalizacja ruszyła w 2004 r. Sześć lat później była gotowa. Stała się wizytówką miasta, podziwianą zarówno przez mieszkańców, jak i gości. Stare spichrze adaptowano na muzea (jest tu m.in. Dom Leona Wyczółkowskiego, Muzeum Archeologii, Galeria Sztuki Nowoczesnej, Europejskie Centrum Pieniądza). Jest amfiteatr, boisko do siatkówki plażowej, międzywodzie, w którym chlapią się dzieciaki w upalne dni, duży plac zabaw, kilka romantycznych mostków. I dużo trawy.
O sukcesie rewitalizacji świadczą przede wszystkim tłumy, które tu przychodzą. Ale też wyróżnienia. Wyspa Młyńska znalazła się w finale konkursu RegioStars 2013 na najlepiej zrewitalizowane miejsce w Europie. Bydgoszcz była jedynym polskim miastem, które się do niego dostało.
Ostatnią perełką, która powstała na Wyspie Młyńskiej jest marina. Budynek przystani był gotowy w 2012 r. Szybko zyskał miano kolejnej ikony architektonicznej miasta. Specjaliści obsypali ją nagrodami architektonicznymi, obiekt dostrzeżono także za granicą.
- To jeden z tych budynków, które w momencie powstania dodają jakości otaczającej przestrzeni - pisze o bydgoskiej przystani Filip Springer w swojej najnowszej "Księdze zachwytów". I podsumowuje: - Miasto nad Brdą ma ewidentne szczęście do architektury, która wpływa na swoje otoczenie. Tak było z siedzibą BRE Banku czy operą bydgoską znajdującą się po drugiej stronie rozlanej tutaj szeroko Brdy. Tak też jest z przystanią.
Na Brdzie powstaje właśnie kolejna atrakcja: scena koncertowa (na zdjęciu - wizualizacja). Długa na 25 metrów, szeroka na cztery. Poza sezonem będzie ogólnodostępnym pomostem widokowym. Dotąd podobne koncerty na wodzie odbywały się najczęściej na statkach. I przyciągały niewiarygodne tłumy. Bydgoszczanie i turyści spędzali letnie wieczory ubiegłego roku słuchając m.in. Grzegorza Turnaua, Vadima Brodskiego, czy Doroty Miśkiewicz.
Bydgoska woda oferuje atrakcje także miłośnikom techniki. W zeszłym roku został otwarty nowy szlak turystyczny ?Wody, Przemysłu i Rzemiosła TeH2O. Pokazuje dawne fabryki i miejsca związane z żeglugą na Brdzie. Jednak największą hydrotechniczną atrakcją miasta jest Kanał Bydgoski, konstrukcja niespotykana na skalę europejską, z zachowanymi zabytkowymi śluzami. Prace nad nim rozpoczęto w 1773 r., już podczas zaboru pruskiego (wcześniej Polacy mieli podobne plany, ale nie zdążyli z realizacją). Pierwsze łodzie popłynęły nową drogą wodną już rok później. Dziś olbrzymi park przy kanale jest jednym z ulubionych miejsc rekreacji bydgoszczan. Miasto sukcesywnie rewitalizuje kolejne zabytkowe śluzy.
Z potencjału rzeki coraz chętniej korzystają deweloperzy. Właśnie nad Brdą wybudowane zostaną pierwsze bydgoskie wysokościowce - Nordic Haven i River Tower.
W Bydgoszczy swoją działalność prowadzą dwie firmy budujące domy na wodzie - La Mare i Floating Houses. Ich twórcy wierzą, że Bydgoszcz - w niedługiej przyszłości - mogłaby przypominać Amsterdam czy Londyn, gdzie mieszkania na rzece są modne. Współczesne domy na wodzie, produkowane w Bydgoszczy, w porównaniu z barkami - są jak pięciogwiazdkowe hotele.
Kilkadziesiąt lat temu na Brdzie na barkach mieszkali szyprowie z rodzinami. Zeszli na ląd, gdy padła bydgoska żegluga. Tęsknią za pluskiem wody, zapachem diesla pod pokładem. Rodziny szyperskie spotykają się raz w miesiącu na barce Lemara, przycumowanej w pobliżu mostu Staromiejskiego. Na co dzień każdy może tu wejść i zobaczyć, jak się na barce żyło. W środku ciasno. Łóżko małżeńskie, dla dzieci, rozkładane dla gościa. Szafa, radio, w późniejszych latach - telewizor. Na Lemarze regularnie też odbywają się imprezy kulturalne (na zdjęciu).
Bydgoszcz organizuje też największą imprezę wodniacką w kraju: Ster na Bydgoszcz. Co roku w czerwcu (tegoroczna edycja rozpocznie się 17.) nad Brdą przez dwa dni trwają koncerty, festyny, spotkania z podróżnikami, wyścigi na wodzie, parady jednostek pływających. Za każdym razem ?Ster? ma innego kapitana. W zeszłym roku był nim Aleksander Doba, który kajakiem pokonał Atlantyk: - Bardzo lubię Bydgoszcz za jej największy atut: rzekę pięknie przecinającą centrum - mówił. - Uważam, że turystycznie to jedna z najciekawszych rzek w Polsce.
Jesteśmy jednym z niewielu polskich miast, po których w sezonie letnim kursują tramwaje wodne. W tym roku tradycyjnie na liniach Słonecznej i Staromiejskiej pływają statki o napędzie solarnym, zaś na linii Wschodniej - zabytkowy statek m/s Bydgoszcz. Przystanek początkowy dla wszystkich tras umiejscowiony jest na Rybim Rynku. Bilety na rejsy sprzedawane są na pokładzie przez załogę. Aktualny rozkład rejsów oraz rezerwacje sprawdzić można na stronie ZDMiKP - www.zdmikp.bydgoszcz.pl, w zakładce Bydgoski Tramwaj Wodny.
?Lubię tu być? - tym hasłem promował kilka lat temu Kujawsko-Pomorskie Keanu Reeves, który odwiedził festiwal Camerimage w Bydgoszczy. Te słowa powtarzają bydgoszczanie, od wiosny do późnej jesieni, pokazują, gdzie w mieście najbardziej lubią być. Nad rzeką! Przesiadują na bulwarach, rozkładają się na kocach na Wyspie Młyńskiej, spacerują na plantach starego Kanału Bydgoskiego, po Brdzie pływają kajakami, tramwajami wodnymi, smoczymi łodziami, a czasem i wpław.
Ścisło: - Bydgoszcz jest jednym z niewielu polskich miast, któremu udało się dobrze wykorzystać nadbrzeże, znaleźć właściwą relację między miastem a wodą. To temat, który w wielu miejscach Polski wciąż leży. Warszawa dopiero teraz, po wielu latach, budzi się i dużymi nakładami próbuje nadbrzeża odzyskać.
Czesław Komorowski, architekt, który projektował m.in. w Australii, Hongkongu, Malezji i Nowej Zelandii, a pochodzi z Bydgoszczy, idzie jeszcze dalej: - Rzeka to prawdziwy skarb dla miasta. Wiedzą o tym berlińczycy, londyńczycy czy paryżanie. W swojej malowniczości: zakrętach, zieleni wzdłuż brzegów i wyspą, Brda jest piękniejsza od Tamizy czy Sekwany.
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze