Adam Kłodziński jest bydgoszczaninem. Rocznik 1981. Ukończył Szkołę Podstawową nr 62 na Błoniu. Chodził do zawodówki elektrycznej, ale porzucił naukę, żeby malować. Zaczynał od grafiki malowanego sprayem na murach i pociągach, przełomem było kupno pierwszego aerografu. W 2006 roku wyemigrował do Anglii i tam zdobył rozgłos. Jego prace sygnowane pseudonimem SOAP były wystawiane w prestiżowych galeriach streetartu w Wielkiej Brytanii. Ich charakterystyczną cechą jest małą postać autora, najczęściej odwróconego plecami, który maluje dzieło na ścianie.
Lata 90. Grupa skaterów okupuje pomnik przy placu Wolności. Huk deskorolek spadających z impetem na chodnik doprowadza do szału mieszkańców okolicznych kamienic. I bydgoszczan, którzy próbują odpocząć na ławkach od zgiełku miasta. Nic z tego. Młodzi ludzie w szerokich spodniach, flanelowych koszulach, bluzach z obowiązkowym kapturem ani myślą się nimi przejmować. Trzask desek cichnie dopiero w nocy albo po interwencji straży miejskiej.
Wśród skaterów jest Adam Kłodziński, rocznik 1981. Przyjeżdża na rolkach z Błonia, ale to chłopak Śródmieścia. Wychowany w kamienicy przy Długiej, na blokowisku nie potrafi zagrzać miejsca. W szkole nie należy do prymusów, jest jednak jeden przedmiot, w którym rówieśnicy nie mają startu: plastyka. Jeszcze nie potrafi dobrze chodzić, a już uwielbia gryzmolić na kartce. Wrodzony talent.
Kultura skaterska to nie tylko deskorolka czy rolki. Każdy szanujący się skate czyta w tamtym czasie magazyn ?Ślizg?. Właśnie w ?Ślizgu? Adam zobaczy pierwsze w swoim życiu profesjonalne graffiti. Coś mu podpowiada, że malowanie stanie się celem życia.
Zaczyna od ?nielegali?, nocnego bazgrania po kamienicach, blokach i pociągach. Pieniądze na spraye pochodzą z ?legali? ? drobnych zleceń od właścicieli sklepów czy knajp. Ktoś ma do pomalowania drogerię, ktoś inny ? ścianę w pubie. Oprócz paru groszy w kieszeni w każdej puszce zostaje trochę farby.
Rok 1996. Czas zaprezentować swoją sztukę publicznie. Grafficiarze tworzą nieformalne ekipy, nazywają je crew. Adam z kumplami z Błonia zakłada Think Crew. ?Think? znaczy myśleć, a on chce, żeby każdy obraz coś mówił.
Idzie do Czesławy Feddek, dyrektorki swojej Szkoły Podstawowej nr 62. Pani dyrektor zapamiętała Adama jako grzecznego ucznia, wie, że potrafi pięknie rysować. Chłopak prosi, by udostępniła mu ścianę na graffiti. O dziwo ? nie ma problemu.
Powstaje pierwszy duży obraz przyszłej gwiazdy światowego street artu ? napis Think i postać człowieka. Niestety, nie wystarcza farb, nie udaje się dokończyć roboty. Dzisiaj już nie ma po niej śladu.
? Lepiej poszło na szopce kumpla, tam dokończyłem dzieło i trzyma się jakoś do teraz ? uśmiecha się. Ale nie chce ujawnić, gdzie można zobaczyć tę próbkę. ? Nie, żebym się wstydził, ale zrobiłem od tamtych lat spory postęp ? ucina dyplomatycznie.
Każdy grafficiarz musi się liczyć z wpadką. Noc andrzejkowa, druga połowa lat 90. Adam rusza na akcję z przyjacielem. Cel: pawilon społemowski naprzeciw stadionu Gwiazdy przy Nakielskiej. Któryś z sąsiadów sklepu widzi dziwnie zachowujących się gości w kapturach. Co chwilę idą po coś na zaplecze. Nie ma wątpliwości, że to włamywacze, a oni chodzą po farby. Chwilę później mrok przy Nakielskiej rozjaśniają policyjne koguty. Grafficiarze nie mają szans na ucieczkę.
? Na szczęście dogadaliśmy się z właścicielem Społem, że odmalujemy elewację i nie będzie wnosił skargi. I tak też się stało. Popołudniami przebieraliśmy się w brudne ciuchy i malowaliśmy. Wyszło całkiem nieźle.
? Chciałem malować i na tym zarabiać, miałem duże parcie ? mówi Adam. ? Tylko o tym myślałem w szkole, może dlatego jej nie skończyłem?
Pseudonim SOAP przyjmuje w 1996 roku. ? Bez powodu, bez ideologii, bez drugiego dna. ?Soap? znaczy mydło, ale to nie miało żadnego znaczenia. Po prostu litery mi pasowały. Lubię skład tych liter, wszystkie są dosyć okrągłe, fajnie się je maluje.
Rok 2004, rusza fala wielkiej emigracji na Wyspy Brytyjskie. Wśród bydgoszczan, którzy wyjeżdżają za chlebem, jest przyjaciel SOAP-a. Zakotwiczył w nadmorskim Bournemouth, które można porównać do naszego Sopotu.
? Jego sąsiad miał warsztat samochodowy, naprawa i tuningowanie. Zmówili się, że szuka kogoś, kto by pomalował fajne wzory na autach i na kaskach. Zadzwonił do mnie, zapytał, czy bym nie chciał się podjąć. Długo się nie zastanawiałem. Kilka dni później siedziałem już w samolocie ? opowiada Adam.
Na przybysza z Bydgoszczy czeka w brytyjskim warsztacie stuningowany peugeot 206. Maluje autorski wzór ? biomechanikę. Właściciel jest zachwycony.
? Niestety cztery miesiące potem facet zbankrutował. Szybko zostałem bezrobotnym.
Życie na Wyspach nie jest tanie, Adam musi szukać pracy. Dostaje etat w fabryce. ? Montowałem kabiny serwerowe i poznałem wszystkie uroki etatu, łącznie z mobbingiem. Tylko utwierdziłem się w przekonaniu, jak bardzo chcę malować.
Pół roku później robi kurs budowlańca. ? Szło lepiej zarobić, ta praca dawała więcej samodzielności. Byłem tynkarzem. W weekendy, w małej szopce za domem, malowałem. I tak jakieś półtora roku. Szukałem sposobu, żeby to, co tworzyłem na masce samochodu czy ramie motocykla, przenieść na inną płaszczyznę. Wpadłem na pomysł, żeby malować na płycie MDF, z jakiej zbudowane są meble kuchenne. Okazała się idealna, gładka, niezbyt droga i dość sztywna. Obraz na niej był tak realistyczny, że ludzie nie wierzyli, że to rysunek. Musiałem nagrywać, jak maluję.
To przełom. Obrazki SOAP-a ogląda właściciel studia fotograficznego, proponuje współpracę. Adam rzuca budowę, dostaje pomieszczenie w studio i ma pierwszą profesjonalną pracownię.
Wieść o nietuzinkowym artyście roznosi się szybko po Bournemouth. ? W 2009 roku zaprosiliśmy panią, która otworzyła streetartową galerię. Pokazaliśmy jej sześć moich prac. Była zachwycona. Kupiła całą kolekcję.
Pierwsza autorska wystawa, 2011, galeria w Bournemouth. ? Bałem się, że nikt nie przyjdzie. Byłem w szoku, kiedy zobaczyłem ponad 200 osób.
SOAP maluje tyle, ile tylko może. Każdy obrazek jest sprzedawany na pniu. Kariera nabiera rozpędu. Maluje wielkie światowe gwiazdy, jak Rihanna, Ed Sheeran, Florence and the Machine. Piszą o nim magazyny, które o Polakach wspominają niezwykle rzadko: ?Vouge?, ?Rolling Stone?. Gości w najważniejszych stacjach telewizyjnych Wielkiej Brytanii, opowiada o Bydgoszczy, swojej sztuce, street arcie. Jest gwiazdą, ksywa SOAP wdziera się do pierwszej ligi artystów ulicy na Wyspach.
? Finansowo było nieźle, ale artystycznie czułem, że idę nie w tym kierunku. Zmęczył mnie układ, uczucie, że nie pracuję na siebie. Wolność to moje drugie imię. Czułem, że ją tracę. W 2013 roku wyszedłem z pracowni, zostawiłem w niej wszystko, 20 obrazów, sprzęt. Wsiadłem w samolot do Polski. Tak jak wyjechałem, tak wróciłem ? z jedną torbą.
Przez pół roku nie jest w stanie niczego namalować. Żyje z oszczędności. Nie ma pomysłu, co dalej. W Anglii słuch o nim zanika. Dla artysty oznacza to powolną śmierć.
Adam staje na nogi, znów maluje, tym razem już w Bydgoszczy. W 2014 leci z urobkiem do Londynu. Okazuje się, że wciąż jest jednak pamiętany, galerie chętnie wystawiają prace z podpisem SOAP. Ale nie są to już realistyczne portrety znanych ludzi, tylko całkiem nowa, autorska sztuka, połączenie surrealizmu z realizmem, każdy ze swoją historią. Tematyka kręci się wokół czterech elementów hip-hopu: tańca breakdance, malowania graffiti, rapowania tekstów i grania na adapterach. Krytycy i publika są zachwyceni.
Mieszka na Miedzyniu ze swoją dziewczyną, ze starym przyjacielem Sebastianem Tkaczykiem stworzyli nowy crew. Już namalowali wspólnie mural we Włoszech i jedną ścianę w Niemczech, ale w przyszłym roku szykują się do ekspansji w Polsce, w tym w Bydgoszczy.
? Wróciłem i jestem szczęśliwy ? mówi. ? Czasem trzeba przejechać pół świata, żeby się przekonać, że to, co rzeczywiście potrzebne jest do szczęścia, znajduje się gdzieś bardzo blisko.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze