Parcela, na której stoi kamienica, była zabudowana już w drugiej ćwierci XIX w. Wzniesiono na niej parterowy budynek mieszkalny ustawiony frontem do obecnej ul. Gdańskiej oraz budynek gospodarczy posadowiony szczytem do pl. Wolności. Niestety, z tego okresu nie zachowały się żadne zdjęcia. Nieruchomość w latach 1855-1876 należała do wdowy po nauczycielu, Fryderyki Götz, następnie do nauczyciela Carla Wolffa. Kiedy w 1854 r. wytyczono współczesny pl. Wolności (jako Kannonenplatz, czyli plac Armatni, następnie Weltzien Platz ) i nadano mu nowoczesną aranżację, kolejny właściciel, kapitan Ernst Wolff, syn Carla, w 1895 r. sprzedał odziedziczoną nieruchomość przy pl. Wolności 5, a pozyskane pieniądze przeznaczył na budowę nowej okazałej kamienicy narożnej. Wykonanie projektu powierzono bydgoskiemu budowniczemu Józefowi Święcickiemu. Gmach oddano do użytku 28 stycznia 1898 r.
W budynku zainstalowano pierwszą w mieście windę elektryczną. Kamienicę usytuowano w narożniku, co umożliwiło jej symetryczne ukształtowanie. Budynek ma wyjątkowe detale architektoniczne, nawiązujące do stylu eklektycznego z przewagą form neobarokowych. Wewnątrz znajduje się interesujące symetryczne podwórze. Oba skrzydła budynku połączono głównym akcentem usytuowanym na dachu w formie wieży nakrytej baniastym hełmem z iglicą. Trzypiętrowy dom jest podpiwniczony, z mieszkalnym poddaszem. Elewacje są zdobione pilastrami, kartuszami i charakterystycznymi balkonami o pełnych tralkowych balustradach.
W reprezentatywnej kamienicy miejsce znalazły atelier dworskiego fotografa Carla Brascha, lokale gastronomiczne Kaiser-Cafe i Falstaff oraz sklepy różnych branż. Mieszkanie w tak nowoczesnej i prestiżowej lokalizacji były drogie i świadczyło o zamożności jej mieszkańców. Wśród ówczesnych najemców było wielu znanych handlowców, przemysłowców, urzędników i oficerów, m.in. dyrektorzy Bydgoskiego Towarzystwa Żeglugowego Friedrich Wilhelm Bumke i Ernst Müller, właściciel parowej cegielni w Fordonie Heinrich Englemann, pułkownik i komendant 34 Pomorskiego Pułku Fizylierów Alexander Kluck.
Pocztówka prawdopodobnie z 1902 r. To jedno z najstarszych zdjęć współczesnego pl. Wolności i okazałej kamienicy. W przedniej części placu pomnik cesarza niemieckiego Wilhelma I na koniu. Wykonał go Alessandro Emil Ludovico Calandrelli w 1893 r. Cokół zrobiony został z profilowanego szarego granitu. Postać cesarza na koniu została wykonany z brązu. Na uwagę zasługuje rozłożenie zieleni w formie rabatów, krzewów i drzew na nowo powstałym placu.
Unikatowe zdjęcie ilustrujące demontaż pomnika we wrześniu 1919 r. pomnika. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę Niemcy wywieźli go do miejscowości Meseritz (Międzyrzecz), gdzie przetrwał do 1945 r. Dalszy los cesarza Wilhelma I na koniu jest nieznany. Fotografia pochodzi z Forum Bydgoskiego Stowarzyszenia Miłośników Zabytków ,,Bunkier''.
W XX wieku kamienica miała wielu właścicieli. W 1919 r. został nim kupiec Stanisław Czarnecki, a trzy lata później Bank Handlowy w Warszawie, który na parterze uruchomił swój bydgoski oddział. W latach 1929-1933 właścicielem posesji był Romuald Turasiewicz ? wiceprokurator Sądu Okręgowego w Bydgoszczy, a następnie Eugenia Preiss. W 1927 r. w jednym z lokali urządzono salon samochodowy, a przed budynkiem stację benzynową. Mieścił się tu także sklep firmowy Wedla oraz restauracja Cristal. Zdjęcie z lat 30. XX w. Skrzyżowanie ul. Gdańskiej z Dworcową. Na środku dwóch policjantów kierujących ruchem. Jeden się bacznie przygląda fotografowi. W głębi widoczna charakterystyczna wieża kamienicy nakrytej baniastym hełmem.
W 1945 r., po wkroczeniu do Bydgoszczy wojsk radzieckich, w budynku przy pl. Wolności 1 ulokowano miejską siedzibę NKWD. W 1993 r., by upamiętnić Polaków zamordowanych tu podczas urzędowania instytucji, na murze kamienicy odsłonięto tablicę pamiątkową. Po II wojnie światowej kamienica przeszła na własność Administracji Domów Miejskich w Bydgoszczy. Ul. Gdańska nazywała się wtedy al. 1 Maja. Na zdjęciu prawdopodobnie z końca lat 60. XX w. na dachu od strony południowej widać charakterystyczny neon ,,PZU ubezpieczamy ciebie i twoje mienie''.
W 1972 r. dokonano modernizacji układu przestrzennego, związanego z wydzieleniem mieszkań, budową pionów kuchennych i sanitarnych, likwidacją ogrzewania piecowego. Przy tej okazji usunięto część bogatego wystroju wnętrz, m.in. sztukaterii oraz zdobionych pieców kaflowych. Wszystkie sześć lokali usługowych na parterze połączono w jedno wnętrze i zaadaptowano na popularne delikatesy. Na zdjęciu: pocztówka prawdopodobnie z 1975 r.
W 1992 r. w miejscu delikatesów otwarto pierwszą w Bydgoszczy restaurację McDonald?s. Przy tej okazji kamienica została gruntownie odrestaurowana. W latach 2014-15 renowacji poddano fasadę oraz dach budynku. Na zdjęciu: kamienica widziana z wieży kościoła Świętych Apostołów Piotra i Pawła w 2009 r.
Dach kamienicy przy pl. Wolności 1 w 2015 r. Na zdjęciu poniżej: widok w kierunku południowym, w głębi główny charakterystyczna wieży nakryta baniastym hełmem z iglicą.
I widok w kierunku zachodnim:
Charakterystyczna wieża nakryta baniastym hełmem obłożonym blachą miedzianą.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze