Decyzję o budowie mostu podjęto 20 czerwca 1891 r. Jego projektantem był rządowy radca budowany, zatrudniony w Dyrekcji Kolei Wschodniej w Bydgoszczy, profesor Georg Christoph Mehrtens. Przeprawa miała duże znaczenie, gdyż miała połączyć Rzeszę z Prusami Wschodnimi.
Na zdjęciu: budowa mostu, rok 1892-83
Lokalizacja mostu nie była przypadkowa. W przeszłości w tym miejscu znajdowała się przeprawa przez Wisłę. Lokalizacji sprzyjały warunki naturalne. Koryto rzeki było dość wąskie - ok. 500 metrów i brak pomniejszych odnóg.
Jeszcze w 1891 roku rozpoczęły się pracę budowlane (na zdjęciu). Początkowo Niemcy chcieli zbudować most składający się z 13 przęseł o długości 100 m. Z powodów finansowych ograniczyli się do budowy 5 przęseł o długości 100 m ponad korytem Wisły, zaś nad terenem zalewowym od strony Ostromecka wybudowali 13 mniejszych przęseł o rozpiętości 62 m.
Stalową konstrukcję mostu przygotowywano w hucie w Oberhausen (5 przęseł rzecznych), oraz z Duisburga (13 przęseł zalewowych). Budowa przebiegała błyskawicznie. Już 1 listopada 1893 roku oddano do użytku część kolejową mostu (uruchomiono połączenie kolejowe z Bydgoszczy przez Fordon do Unisławia i Chełmży). Część drogowa mostu została uroczyście otwarta dwa tygodnie później. Dokonał tego osobiście cesarz Niemiec Wilhelm II.
Na końcach mostu, zarówno od strony Ostromecka (na zdjęciu), jak i Fordonu zostały wybudowane wojskowe wartownie w formie wież. Dodatkowo, w latach 1898-1899 na przyczółku na prawym brzegu Wisły wzniesiono baterię ze stanowiskami dla 4 dział 90 mm, przekształconą później w szaniec piechoty z dwoma stanowiskami dział 50 mm. Most był strzeżony i zabezpieczony stalowymi bramami, osobnymi dla części drogowej mostu, dla torowiska oraz przejść dla pieszych. Przy wjeździe na most widniały duże niemieckie godła.
Most miał długość 1325 metrów i szerokości 10,8 m (z tego 4,2 m część kolejowa i 6,6 m drogowa). Koszt jego budowy wyniósł 8,5 mln marek w złocie, z czego 2 mln wydano na fundamenty, 1 mln na prace murarskie (filary, przyczółki), 4,25 mln przeznaczono na konstrukcję stalową przęseł, a 1,15 mln marek pochłonęły dodatkowe urządzenia.
Most Fordoński był w tamtym czasie najdłuższym mostem w Niemczech i pierwszym na świecie zbudowanym ze stali zlewnej. Tylko jezdnia wraz z poboczami jak i ciągi piesze miały nawierzchnię drewnianą.
Po przyłączeniu Bydgoszczy i Fordonu do Polski, częściowy zarząd nad mostem z rąk kolei niemieckiej przejęła Dyrekcja Okręgowa Kolei Państwowych w Gdańsku. Most Fordoński został tym samym najdłuższym mostem w Polsce.
W maju 1928 na moście wybuchł pożar. Był on spowodowany prawdopodobnie przez lampy naftowe, które oświetlały most. Spłonęły doszczętnie drewniane chodniki i jezdnia. W tym samym roku poprowadzono przez most linię przesyłową wysokiego napięcia (widoczne na zdjęciu z 1931 roku).
Most już 2 września 1939 roku został zniszczony w wyniku odpalenia min, założonych na moście w sierpniu 1939 roku. Podczas bombardowania przez lotnictwo niemieckie, doszło do odpalenia ładunku wybuchowego i zawalenia się jednego z przęseł, zaś cofające się wojsko polskie dokonało następnych zniszczeń. Zawaleniu uległy łącznie 4 przęsła rzeczne, zniszczone zostały 2 filary. Nienaruszona pozostała tylko część mostu nad terenem zalewowym.
Po zajęciu Fordonu, hitlerowcy postawili na rzecze most pontonowy (na zdjęciu). Do odbudowy przeprawy Niemcy przystąpili jesienią 1940 r. Konstrukcja stalowa przęseł rzecznych nie nadawała się do ponownego użycia, więc postanowiono zastąpić ją nową. Most został otwarty już 16 czerwca 1941 roku. Pod koniec wojny, 26 stycznia 1945 roku, most został ponownie wysadzony przez wycofujące się wojska niemieckie. Zniszczeniu uległy podobnie jak w 1939 roku cztery przęsła rzeczne, dwa filary w nurcie rzeki oraz przyczółek od strony Fordonu.
W lutym 1945 roku wojska radzieckie dokonały prowizorycznej odbudowy mostu. Na zniszczonej i leżącej w wodzie stalowej konstrukcji mostu wykonały drewnianą jezdnię. Taka prowizorka nie mogła trwać długo. Nocą 13 czerwca 1946 roku, runęło do rzeki piąte przęsło, uniemożliwiając jakąkolwiek żeglugę. Saperzy i płetwonurkowie po założeniu ładunków wybuchowych wysadzili je przywracając ruch na Wiśle 25 czerwca. Tymczasową przeprawę rozebrano i zdemontowało. Przeprawa przez rzekę została przerwana na okres 10 lat.
Na zdjęciu przeprawa pod koniec XIX wieku. Komuniści nie byli tak pilni w dokumentacji jak Niemcy i dlatego nie zachowały się zdjęcia z lat powojennych.
Most zaczęto projektować w 1949 roku pod kierownictwem mgr inż. Jerzego Szaniawskiego. Aby zmniejszyć koszty odbudowy, konstruktorzy postanowili skrócić most. W wyniku badań stwierdzono, że most może zostać skrócony o 5 przęseł (310 metrów) od strony Ostromecka. Projekt przewidywał, że most będzie oparty na istniejących filarach w nurcie rzeki, a od postaw odbudowane zostaną filary na terenie zalewowym. Zdemontowane stare przęsła na odcinku zalewowym wykorzystano do budowy kilku mniejszych mostów, głównie we wschodniej części kraju.
Prace przy budowie mostu rozpoczęto w marcu 1950 roku i zakończyły się w 1956 roku. Próba obciążeniowa mostu odbyła się 19 lipca, a oddanie do użytku - 22 lipca. Most ten różni się od XIX-wiecznego poprzednika. Jest szerszy o 1,3 m, lecz krótszy o 300 m, jego długość to dokładnie 1005 metrów. Całość konstrukcji waży 9.750 ton.
16 maja 2008 roku most doczekał się patrona. Mostowi nadano imię Rudolfa Modrzejewskiego - polskiego konstruktora, budowniczego około 50 mostów w USA i w Kanadzie.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze