Kujawski finał karnawału z kozą na DVD [ZDJĘCIA]

Kujawski zwyczaj chodzenia z kozą na zapusty, czyli na koniec karnawału, to fenomen kulturowy nie tylko w naszym województwie, ale i w całej Polsce. Można go zobaczyć na płycie DVD, wydanej przez toruńskie Muzeum Etnograficzne.
Wywodzący się z czasów pogańskich zwyczaj kolędowania przebierańców z maszkarami zwierzęcymi dziś zatracił swoje pierwotne znaczenie magiczne - teraz jest to tylko żywiołowa, wesoła zabawa. W pochodzie oprócz najważniejszej kozy idą inne maszkary: koń - symbol odwagi, bocian zapowiadający wiosnę oraz niedźwiedź kojarzący się z wielką siłą. Są także przebierańcy: diabły, śmierć, Cyganie, Żydzi, kominiarze, nowożeńcy.
Stroje zapustnych kolędników stają się coraz bardziej dekoracyjne i kolorowe, a współczesne niedźwiedzie już nie budzą lęku, lecz przypominają wielkie pluszowe przytulanki. Pochody były i są na gorąco improwizowane: zapustnicy tańczą, śpiewają, zaczepiają przechodniów, zatrzymują samochody, zachodzą na podwórza, wciągają do zabawy domowników. W zamian za odwiedziny dostają pieniądze, jajka, owoce, są częstowani pączkami i wódką.
Wydane przez Muzeum Etnograficzne w Toruniu DVD jest pierwszym z planowanej serii poświęconej najciekawszym zjawiskom dziedzictwa niematerialnego w naszych regionach. Następne opisywać będą m. in. przywołówki dyngusowe w Szymborzu, kolędowanie Gwiazdorów w Borach Tucholskich, kujawską muzykę i haft.
Prezentację stworzono z myślą o szkołach, bibliotekach, domach kultury i wszystkich, którzy interesują się dziedzictwem niematerialnym. To doskonałe źródło informacji o zapustnym obrzędzie, nadal bardzo popularnym na Kujawach. Przypomina o oryginalnym zwyczaju poprzez opisy, archiwalne i współczesne fotografie oraz filmy.
Wykorzystane w prezentacji materiały pochodzą nie tylko z toruńskiego muzeum, ale i Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku oraz zbiorów prywatnych. Płytę sfinansował samorząd województwa kujawsko-pomorskiego.
Osoby i instytucje, które chciałyby wykorzystać nieodpłatnie płytę w języku polskim lub angielskim w celach edukacyjnych i popularyzatorskich, mogą od 13 lutego br. kontaktować się z sekretariatem Muzeum Etnograficznego w Toruniu, ul. Wały gen. Sikorskiego 19, tel. 56 622 36 49, e-mail: kontakt@etnomuzeum.pl.
Na zdjęciu: Zbrachlin, 2007

Agnieszka Kostrzewa

1 z 15

Kujawski zwyczaj chodzenia z kozą na zapusty, czyli na koniec karnawału, to fenomen kulturowy nie tylko w naszym województwie, ale i w całej Polsce. Można go zobaczyć na płycie DVD, wydanej przez toruńskie Muzeum Etnograficzne. Wywodzący się z czasów pogańskich zwyczaj kolędowania przebierańców z maszkarami zwierzęcymi dziś zatracił swoje pierwotne znaczenie magiczne - teraz jest to tylko żywiołowa, wesoła zabawa. W pochodzie oprócz najważniejszej kozy idą inne maszkary: koń - symbol odwagi, bocian zapowiadający wiosnę oraz niedźwiedź kojarzący się z wielką siłą. Są także przebierańcy: diabły, śmierć, Cyganie, Żydzi, kominiarze, nowożeńcy. Stroje zapustnych kolędników stają się coraz bardziej dekoracyjne i kolorowe, a współczesne niedźwiedzie już nie budzą lęku, lecz przypominają wielkie pluszowe przytulanki. Pochody były i są na gorąco improwizowane: zapustnicy tańczą, śpiewają, zaczepiają przechodniów, zatrzymują samochody, zachodzą na podwórza, wciągają do zabawy domowników. W zamian za odwiedziny dostają pieniądze, jajka, owoce, są częstowani pączkami i wódką. Wydane przez Muzeum Etnograficzne w Toruniu DVD jest pierwszym z planowanej serii poświęconej najciekawszym zjawiskom dziedzictwa niematerialnego w naszych regionach. Następne opisywać będą m. in. przywołówki dyngusowe w Szymborzu, kolędowanie Gwiazdorów w Borach Tucholskich, kujawską muzykę i haft. Prezentację stworzono z myślą o szkołach, bibliotekach, domach kultury i wszystkich, którzy interesują się dziedzictwem niematerialnym. To doskonałe źródło informacji o zapustnym obrzędzie, nadal bardzo popularnym na Kujawach. Przypomina o oryginalnym zwyczaju poprzez opisy, archiwalne i współczesne fotografie oraz filmy. Wykorzystane w prezentacji materiały pochodzą nie tylko z toruńskiego muzeum, ale i Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku oraz zbiorów prywatnych. Płytę sfinansował samorząd województwa kujawsko-pomorskiego. Osoby i instytucje, które chciałyby wykorzystać nieodpłatnie płytę w języku polskim lub angielskim w celach edukacyjnych i popularyzatorskich, mogą od 13 lutego br. kontaktować się z sekretariatem Muzeum Etnograficznego w Toruniu, ul. Wały gen. Sikorskiego 19, tel. 56 622 36 49, e-mail: kontakt@etnomuzeum.pl. Na zdjęciu: Zbrachlin, 2007