Dołączamy do ściany wschodniej. Aż strach zajrzeć w te liczby

Zacznijmy od definicji, żeby wiedzieć, co oznacza pojęcie siły nabywczej, którego podlegało zbadaniu. Mówiąc inaczej mierzy ona, jaki dochodem rozporządzają ludzie po odjęciu podatków, składek na ubezpieczenie społeczne, ale z uwzględnieniem wszelkich świadczeń otrzymywanych od państwa. Podaje więc, ile pieniędzy w poszczególnych krajach i regionach tych państw wydaje się na jedzenie, mieszkanie, media, wakacje, transport i inną konsumpcję oraz fundusze emerytalne i ubezpieczeniowe.

Jesteśmy w Europie, więc porównujmy się do niej. Siła nabywcza Europejczyków niewiele się zmieniła w porównaniu z rokiem 2015. Zwiększyła się, lecz minimalnie, o 0,3 procent. Różnice wśród 42 krajów uwzględnionych w badaniu GfK są oczywiście bardzo duże. Najwyższa średnia siła nabywcza jest w Liechtensteinie, Szwajcarii i Luksemburgu, a najniższa - na Białorusi, Mołdawii i Ukrainie. Ciekawostka - Ukraińcy posiadają 1/80 średniej siły nabywczej mieszkańców Liechtensteinu.

GfK wyliczyło, że średnia siła nabywca Polaków w 2016 roku wynosi 6366 euro. Polska zajmuje 29. miejsce wśród 42 zbadanych krajów. Dysponujemy siłą nabywczą na poziomie 47 procent średniej w Europie - a więc to praktycznie zaledwie połowa przeciętnej. Każdy z 37 tys. mieszkańców najbogatszego w Europie Liechtensteinu dysponuje aż 63 tys. euro (460 proc. średniej w Europie) -  a więc 10. razy więcej niż Polak. Do tego, w porównaniu z badaniem przeprowadzonym przez GfK w poprzednim roku, siła nabywcza Polaków się nieznacznie zmniejszyła (6437 euro w 2015, wówczas nasz kraj zajmował 28. miejsce w Europie, ale lider był ten sam - Liechtenstein).

W 19 z 380 powiatów w kraju siła nabywcza ich mieszkańców jest o 20 procent wyższa od średniej krajowej. Dotyczy to przede wszystkim największych aglomeracji. Za to aż w 103 powiatach ta siła nabywcza jest 20 procent poniżej średniej krajowej. Na samym końcu tej listy znajduje się najuboższy, pow. przysuski z poł.-zachodniej części woj. mazowieckiego - 66,5 procent średniej dla Polski (4233 euro). To świadczy o wielkim rozwarstwieniu, które zresztą się zwiększa. W badaniu GfK z 2015 roku powiatów z 20 proc. poniżej średniej krajowej było 90. Najuboższy, pow. lubaczowski (woj. podkarpacki) dysponował 68 proc. średniej siły nabywczej w kraju.

W państwach Europy Zachodniej oczywiście poziom siły nabywczej jest wyższy - to oczywistość. Co ważne, znacznie mniejsze są także różnice pomiędzy poszczególnymi regionami. Wzorcowa pod tym względem jest Holandia, ale podobnie jest we Francji, gdzie zdecydowanie wyróżniają się tylko dwa rejony, w tym i stolica - Paryż. Włochy dzielą się tradycyjnie na bogatą Północ i biedniejsze Południe.

Absolutnymi liderami zestawienia GfK w Polsce są mieszkańcy powiatu Warszawa - aż 11651 euro na rok. Mieszkańcy Warszawy mają średnio o prawie 83 procent większą siłę nabywczej niż pozostała część kraju. Mimo to, nadal brakuje im 15 procent do średniej europejskiej. W roku 2015 siła nabywcza mieszkańców powiatu stołecznego była nawet trochę wyższa (11751 euro).

W pierwszej trójce powiatów w Polsce z największą siłą nabywczą mieszkańców znajdują się powiaty stołeczne lub podwarszawskie. A więc po kolei: najbogatsi Polacy zamieszkują powiat warszawski, piaseczyński oraz warszawski zachodni. Za tą trójką znajduje się Sopot, a dalej kolejny powiat tuż przy granicy stolicy: Pruszków. Pierwszą dziesiątkę zamykają Tychy, jeden z dwóch powiatów ze Śląska, obok Katowic, które znalazły się w czołówce badania GfK. W porównaniu z poprzednim rokiem zmiany są niewielkie. Do dziesiątki np. wskoczyły Tychy, kosztem pow. grodziskiego (woj. mazowieckie).

Ta mapa najbardziej wyraziście ukazuje polski problem. Niebieski kolor oznacza te części naszego kraju, w którym poziom siły nabywczej mieszkańców nie przekracza 80 proc. średniej krajowej - ok. 5090 euro na rok (miesięcznie, po przeliczeniu na złotówki, ok. 1690 zł). ''Niebieski'' przelewa się także do centrum kraju - niestety duży fragment Kujawsko-Pomorskiego, pod względem poziomu siły nabywczej, stało się częścią ''ściany wschodniej''. Dotyczy to powiatów na zachodnim i wschodnim krańcu województwa.

Oczywiście najwyższy poziom siły nabywczej posiadają mieszkańcy największych miast regionu: Bydgoszczy i Torunia. Ich siła nabywcza przekracza średnią w kraju. Bydgoszcz - ok. 6880 euro- kilka procent powyżej średniej krajowej. Toruń ma wyższy poziom siły nabywczej - w granicach 7000 euro.