Przed wojną działał w Bydgoszczy tor wyścigów konnych. Loża dla prezydenta Mościckiego

Dziś próżno szukać śladów samego hipodromu. Pozostał na mapach, starych fotografiach i wspomnieniach. Jadąc ul. Inwalidów w kierunku centrum, mijamy po prawej stronie ogródki działkowe i zarośnięty teren z wałem ziemnym. To w tym miejscu znajduje się tor wyścigów konnych. Teren ograniczony był od zachodu obecną ul. Sygnałową, od wschodu Harcerską, a od południa - Inwalidów. Północną granicę wyznaczał las rosnący do dzisiaj. Przez środek dawnego hipodromu biegnie teraz północna część ul. Wyścigowej, która przecięta jest trasą kolejową Bydgoszcz-Toruń. To przy niej stała drewniana trybuna.

Tor uroczyście otwarto 8 lipca 1928 r. Na galę zostali zaproszeni m.in. prezydent Ignacy Mościcki, prezes Wielkopolskiego Towarzystwa Wyścigów Konnych Kazimierz Żychliński oraz dyrektor Departamentu Chowu Koni Ministerstwa Rolnictwa Fryderyk Jurjewicz. Z uroczystości zachowała się seria zdjęć. Czy prezydent II Rzeczypospolitej rzeczywiście był na otwarciu? Dziś trudno na to jednoznacznie odpowiedzieć. Na zachowanych fotografiach Mościckiego nie widać. Ale trybuna honorowa była gotowa na jego przyjęcie. Na zdjęciu widać nawet prezydencką lożę.

Rajmund Kuczma na łamach ,,Kalendarza Bydgoskiego'' pisze, że tor wyścigów konnych powstał na Kapuściskach Małych w miejscu pruskiego poligonu, na którym oprócz ćwiczeń oficerowie urządzali zawody konne. ,,Po odzyskaniu niepodległości przez II Rzeczypospolitą 1 kwietnia 1920 roku teren Kapuścisk Małych włączono do Bydgoszczy. W 1925roku członkowie Bydgoskiego Klubu Jazdy Konnej otrzymali zgodę Urzędu Miejskiego na rozpoczęcie odbudowy toru na Kapuściskach Małych. (...) Teren ogrodzono ładnymi i mocnymi barierkami. Zbudowano trybuny i stanowisko sędziowskie. Zainstalowano tablice oznaczające kierunek wjazdu i poruszania się po placu oraz tablice informacyjne stałe i zmienne. Wydzielono tor wyścigowy, wykonano tor przeszkód i wyznaczono tereny do ujeżdżania młodych koni. Pośrodku placu znajdował się tor dla kłusaków i powożenia bryczkami oraz powozami. Wokoło toru nasadzono wiele krzewów ozdobnych i kwiatów. Nic dziwnego, że odtąd wyścigi, jazda konna, konkursy powożenia zaprzęgami, konkursy kłusaków, skoki przez przeszkody i pokazy ujeżdżania, cieszyły się niebywałym powodzeniem bydgoszczan i mieszkańców okolicznych wsi i miasteczek. Z czasem wprowadzono opłaty za miejsca na trybunach i w ławkach od strony głównego wejścia przy obecnej ulicy Inwalidów. Od strony lasu były tylko miejsca stojące - bezpłatne. Na torze na Kapuściskach Małych odbywały się wyścigi konne Garnizonu Bydgoskiego oraz wiele imprez na torze przeszkód, urządzanych głównie z okazji świąt pułkowych, świąt ogólnowojskowych i Hubertusa. Z okazji zawodów odbywały się także koncerty orkiestr dętych - wojskowych i cywilnych. Największą popularnością i frekwencją cieszyły się zawody podoficerów i oficerów 16. Pułku Ułanów Wielkopolskich, 11. Dywizjonu Artylerii Konnej i 15. Wielkopolskiego Pułku Artylerii Lekkiej. Tor wyścigów konnych na Kapuściskach Małych z powodu położenia, lasu i pięknego otoczenia, był wspaniałym miejscem niedzielnego i świątecznego wypoczynku''. Tyle wspomnienia Rajmunda Kuczmy.

Na zdjęciu uroczystość otwarcia toru: dyrektor Departamentu Chowu Koni Fryderyk Jurjewicz, prezes Wielkopolskiego Towarzystwa Wyścigów Konnych Kazimierz Żychliński, Ignacy hr. Melżyński, Mieczysław Chłapowski, płk Wysocki.

Krzysztof Błażejewski w ,,Kronice Bydgoskiej'' z 2013 r. opisuje, że inauguracyjne gonitwy odbyła się 10 października 1926 r. Pierwszym zwycięzcą była Hrabianka pod Badoszkinem, a kto ją obstawił, ten wygrywał 15 zł za każde wydane 10. W szóstym wyścigu nikt nie wygrał ani złotówki. Pierwszy na mecie był koń, na którego nikt nie postawił! Gdyby ktoś go wybrał, wygrałby za każde postawione 10 zł aż 180. Rekordowa wygrana pierwszego sezonu wynosiła 72 zł za 10. Wygrane nie były wysokie. Sięgały zwykle 15-25 zł za każde obstawione 10. Tylko wyjątkowo przekraczały 30 zł, zwłaszcza za duble i porządek. Najwyższa w historii międzywojennych wyścigów w Bydgoszczy to 880 zł za obstawienie porządku w gonitwie czwartej płaskiej 24 lipca 1927 r. Od 1929 r. rozgrywano na Kapuściskach Małych corocznie wyścig zwany ,,Wielką Bydgoską'' z nagrodą 5000 zł. ofiarowanych przez zarząd miasta.

Na zdjęciu: trzeci bieg w dniu poświęcenia toru, na siwym koniu dżokej Tuchołeza.

Odnalezienie toru na starych zdjęciach lotniczych i mapach nie jest trudne. Jest doskonale widoczny. Na mapie WIG z 1935 r. został oznaczony jako ,,tor wyścig.''.

Tor jest doskonale widoczny na fragmencie zdjęcia lotniczego wykonanego w 1941 r. przez Niemców nad Bydgoszczą. Oryginalna zdjęcie fotografia znajduje się w instytucie Herdera w Marburgu. Obejrzeć je można na portalu staremapy.bydgoszcz.pl. Autor strony na zdjęcie lotnicze nałożył współczesną mapę Google. Widać wyraźnie, że sam tor jest położony na linii wschód-zachód. Analizując fotografię, można z przybliżeniem określić długość toru na 1,8 km. Na zdjęciu w wschodniej części toru znajdują się dwa budynki, które zachowały się dzisiaj. Położone są w osi północ-południe. To prawdopodobnie murowane stajnie.

Najciekawsze są zdjęcia wykonane na samym torze. W Kujawsko-Pomorskiej Bibliotece Cyfrowej zachowała się teczka ,,Poświęcenie Toru Wyścigów Konnych w Bydgoszczy 8 lipca 1928 roku''. Czarno-białe fotografie wklejone w kartonowe ramki i pieczołowicie każde z nich opisane. Zdjęcia dokumentują uroczyste otwarcie toru, przecięcie wstęgi, moment poświęcenia oraz osoby, które były na otwarciu. Nieznany autor pokazał również trybunę honorową, objazd toru powozem po poświęceniu oraz same zawody. Na zdjęciu: objazd toru wyścigowego po poświęceniu. W powozie prezes Wielkopolskiego Towarzystwa Wyścigów Konnych Kazimierz Żychliński i dyrektor Departamentu Chowu Koni Fryderyk Jurjewicz

Dziś trudno wskazać miejsce, w którym stała trybuna. Analizując czarno-białe zdjęcia z dużym prawdopodobieństwem można wskazać, że wybudowano ją centralnie na południe od toru, w okolicy ul. Wyścigowej, która prowadziła na hipodrom. 26 sierpnia 1932 r. w drewnianą trybunę uderzył piorun. Spłonęła całkowicie. Już jej nie odbudowano. Sam tor z powodu z powodu światowego kryzysu lat 30. XX w i wybuchu II wojny światowej nie powrócił do swojej świetności.

Po II wojnie światowej władze miejskie nie były zainteresowane odbudowaniem toru wyścigów konnych. W zachodniej części urządzono wysypisko śmieci, które funkcjonowało prawdopodobnie do końca lat 60. XX wieku (na zdjęciu: pozostały po nim wał ziemny).  Wschodnią część hipodromu przeznaczono na pracownicze ogródki działkowe, które są użytkowane do dzisiaj.

Coś jednak - oprócz nazw ulic - po hipodromie nam zostało. Miłośnicy Bydgoskiego Stowarzyszenia Miłośników Zabytków ,,Bunkier'' wskazali domy przy ul. Harcerskiej jako dawne stajnie widoczne na zdjęciu lotniczym z 1941 r. Są to parterowe budynki murowane z cegły kryte papą.